Marihuana często pojawia się w debatach publicznych jako substancja kontrowersyjna, jednak badania naukowe jasno pokazują, że istnieje wiele rzeczy o znacznie większym potencjale uzależniającym. Wiele z nich to elementy codziennego życia – legalne, łatwo dostępne i często bagatelizowane. Poznaj 10 przykładów rzeczy bardziej uzależniających niż marihuana, obejmujących zarówno substancje chemiczne, jak i zachowania prowadzące do silnych nałogów.
Marihuana a uzależnienia – fakty i mity
Dyskusje dotyczące marihuany od lat skupiają się na tym, czy cannabis uzależnia oraz jak duże jest to ryzyko. Zgodnie z badaniami naukowymi marihuana może prowadzić do uzależnienia, ale jej potencjał nałogowy jest uznawany za niski w porównaniu z innymi substancjami psychoaktywnymi. Wiele mitów wynika z braku rzetelnej edukacji i łączenia marihuany z twardymi narkotykami, co nie znajduje potwierdzenia w faktach.
Dla lepszego zrozumienia zagadnienia poniżej przedstawiamy listę dziesięciu rzeczy, które według specjalistów wywołują silniejsze uzależnienie niż marihuana. To porównanie pomaga spojrzeć na cannabis w sposób bardziej obiektywny i oddzielić naukę od stereotypów.
Zakupy
Zakupy kompulsywne to realne zaburzenie, które może dotknąć od 2% do nawet 8% społeczeństwa. Mechanizm ich działania bazuje na pobudzaniu ośrodka nagrody w mózgu, co przypomina wpływ niektórych substancji psychoaktywnych. Uzależnienie od zakupów wiąże się z silną, niekontrolowaną potrzebą kupowania nowych rzeczy – niezależnie od faktycznych potrzeb i sytuacji finansowej.
Osoby uzależnione często doświadczają chwilowej euforii po zakupach, a następnie poczucia winy. To błędne koło emocjonalne sprawia, że kompulsywne kupowanie jest trudniejsze do opanowania niż się wydaje – i zdecydowanie bardziej uzależniające niż marihuana.
Około 2–8% populacji cierpi na zakupy kompulsywne. To uzależnienie od kupowania działa na ośrodek nagrody w mózgu (pętla dopaminowa) w podobny sposób jak narkotyki. Osoby uzależnione od zakupów odczuwają silną potrzebę nabywania nowych rzeczy, nawet jeśli nie są im potrzebne.
Śmieciowe jedzenie
Fast foody oraz wysoko przetworzona żywność zostały wielokrotnie powiązane z mechanizmami uzależnienia podobnymi do tych występujących u osób nadużywających narkotyków. Jedzenie bogate w cukry, tłuszcze i wzmacniacze smaku aktywuje w mózgu intensywne wyrzuty dopaminy, co prowadzi do utraty kontroli nad ilością spożywanego jedzenia.
Uzależnienie od jedzenia może prowadzić do otyłości, problemów metabolicznych i poważnych konsekwencji psychicznych. W porównaniu z marihuaną, która często nie wpływa na zdrowie w sposób wyniszczający, kompulsywne objadanie się jest znacznie bardziej destrukcyjne.
Objadanie się fast foodami i produktami wysokoprzetworzonymi może przypominać zachowania narkomanów. Uzależnieni od jedzenia planują „sesje jedzeniowe”, ukrywają swoje nawyki przed bliskimi i nie potrafią kontrolować ilości spożywanego jedzenia.
Hazard
Hazard to jedno z najbardziej niebezpiecznych zachowań uzależniających. Zaburzenia hazardowe prowadzą do zmian w mózgu podobnych do tych wywoływanych przez twarde narkotyki, co tłumaczy, dlaczego wyjście z nałogu jest tak trudne. Osoby uzależnione od gier losowych tracą kontrolę nad swoim życiem – wpadają w długi, zaniedbują bliskich i zmagają się z depresją oraz lękami.
Statystyki pokazują, że kilka procent populacji ma problem z hazardem, a jego konsekwencje bywają katastrofalne – znacznie bardziej dotkliwe niż skutki używania marihuany.
Hazard uznawany jest za jedno z najbardziej uzależniających zachowań. Uzależnienie od gier losowych prowadzi do zmian w mózgu podobnych do tych, które wywołują narkotyki. Cierpi na nie kilka procent populacji, a jego skutki obejmują utratę majątku, izolację społeczną i poważne problemy psychiczne.
Syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy
Syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy (HFCS), obecny w wielu słodzonych napojach i produktach przetworzonych, został powiązany z zachowaniami typowymi dla uzależnienia. Badanie z Princeton University (2010) wykazało, że u zwierząt HFCS wywoływał reakcje podobne do kokainy, w tym kompulsywne spożywanie i objawy odstawienia.
Jako że syrop fruktozowy jest składnikiem wielu popularnych produktów dostępnych w każdym sklepie, ryzyko nieświadomego uzależnienia jest wyjątkowo wysokie – wyższe niż w przypadku świadomego używania marihuany.
Gry internetowe
Gry komputerowe i online potrafią całkowicie zdominować życie osoby uzależnionej. WHO oficjalnie uznała Internet Gaming Disorder za jednostkę chorobową, co potwierdza, że problem jest realny. W skrajnych przypadkach osoby uzależnione potrafią zaniedbać higienę, relacje, obowiązki oraz zdrowie fizyczne.
Mechanika nagród zastosowana w grach – misje, osiągnięcia, poziomy – działa jak stała stymulacja dopaminowa. W porównaniu z tym marihuana nie prowadzi do tak głębokiego zaniedbania codziennych funkcji życiowych.
Światowa Organizacja Zdrowia sklasyfikowała Internet Gaming Disorder jako zaburzenie psychiczne. W Azji odnotowano przypadki, gdzie młodzi ludzie przestawali jeść, chodzić do pracy czy utrzymywać relacje społeczne z powodu uzależnienia od gier komputerowych.
Paracetamol
Paracetamol, jeden z najpopularniejszych leków przeciwbólowych, przez większość osób jest traktowany jako całkowicie bezpieczny. Jednak część pacjentów nadużywa go do tego stopnia, że pojawiają się objawy uzależnienia: konieczność codziennego przyjmowania, noszenie leku zawsze przy sobie czy lęk przed jego brakiem.
Choć ryzyko uzależnienia od paracetamolu nie dotyczy wszystkich, badania pokazują, że mechanizm psychicznego uzależnienia może pojawić się szybciej niż przy regularnym korzystaniu z marihuany.
Choć paracetamol uchodzi za bezpieczny lek przeciwbólowy, niektórzy pacjenci wykazują objawy uzależnienia. Pojawia się silna potrzeba codziennego przyjmowania leku, noszenie go zawsze przy sobie i obawa przed jego brakiem.
Seks
Uzależnienie od seksu dotyka od 3% do 6% populacji i jest realnym zaburzeniem psychicznym. Działanie mózgu podczas aktywności seksualnej przypomina reakcję wywoływaną przez niektóre narkotyki – intensywnie podnosi poziom dopaminy oraz serotoniny.
W wersji kompulsywnej nałóg seksualny prowadzi do ryzykownych zachowań, utraty relacji i problemów emocjonalnych. W porównaniu z umiarkowanym potencjałem uzależniającym marihuany, seks może być dużo trudniejszy do kontrolowania.
Alkohol
Alkohol to jedno z najbardziej uzależniających i destrukcyjnych używek na świecie. Statystyki pokazują, że około 7% populacji zmaga się z uzależnieniem, a konsekwencje zdrowotne obejmują uszkodzenia wątroby, choroby serca, zaburzenia psychiczne i znacznie zwiększoną śmiertelność.
Zespół abstynencyjny po alkoholu należy do najcięższych – może powodować drgawki, majaczenie, halucynacje, a nawet zagrażać życiu. W zestawieniu z tym marihuana wypada zdecydowanie łagodniej.
Tytoń
Tytoń pozostaje jedną z najbardziej uzależniających legalnych substancji na świecie. Nikotyna działa na mózg błyskawicznie, powodując szybkie i silne uzależnienie. Badania pokazują, że może być nawet bardziej wciągająca niż kokaina.
Dodatkowo palenie tytoniu ma udowodnione działanie rakotwórcze. To używka, którą większość osób uzależnionych bardzo trudno rzuca – co czyni ją znacznie bardziej niebezpieczną niż cannabis.
Kofeina
Kofeina jest powszechnie spożywana na całym świecie – sięga po nią nawet 90% populacji. Już niewielkie dawki, takie jak filiżanka kawy dziennie, mogą prowadzić do rozwoju uzależnienia. Objawy odstawienia to m.in.:
- silne bóle głowy,
- senność i zmęczenie,
- nudności,
- obniżony nastrój i drażliwość.
W przeciwieństwie do marihuany, którą nie każdy stosuje regularnie, kofeina jest nawykiem codziennym, dlatego ryzyko uzależnienia jest znacznie wyższe.
Podsumowanie – co uzależnia bardziej niż marihuana?
Choć marihuana ma umiarkowany potencjał uzależniający, na tle innych substancji i zachowań wypada stosunkowo łagodnie. Zakupy, tytoń, alkohol, fast foody czy hazard mogą prowadzić do poważnych, długotrwałych konsekwencji dla zdrowia psychicznego i fizycznego.
Zrozumienie, co naprawdę uzależnia, pomaga spojrzeć na cannabis bez mitów i przesady. Edukacja oparta na faktach jest kluczem do odpowiedzialnego podejścia do każdej substancji – zarówno legalnej, jak i nielegalnej.
źródło: https://thc-thc.info/2017/02/10-rzeczy-ktore-sa-bardziej-uzalezniajace-niz-marihuana/
